văn thơ cuộc sống

[doantuan]

chiếc bóng chiều mua
Em đến thăm tôi
Rồi chia xa
Như cơn mưa
chiều xưa
vội vả.

Và em về
nhưng hoàng hôn
vẫn còn
những tia nắng của chiều vàng
giữ lại bóng hình em.

Theo tháng năm
bóng theo tôi
ở mãi
bên đời ......

Nhưng em vẫn xa xôi
một cõi trời
thương nhớ.

Đã xa rồi
chiều nay
tôi đang gỡ dăm mảnh rách rời
của chiếc bóng còn sót lại
chiều xưa

Vá âm thầm lên khoảng trống vần thơ
Tự hỏi lòng, bao giờ mưa trở lại ......!!!???

[doantuan]

đa tạ
Lâu lắm rồi, tôi mong về với Mẹ
Để một ngày có Mẹ, có Quê Hương.

Lâu lắm rồi
Cầu Thanh Long ai ghé về không nhỉ?
Bến sông Đào ngừng bước nhắn Bao Vinh
Để bao la chờ đò sang ngang bến
Bước lên cồn Tiếu Nộn dãi dừa xanh
Đón gió lùa từ Tam Giang muôn thuở
Gởi chút tình cái vị mặn Quê Hương.

Lâu lắm rồi
Tôi đã chưa được ngồi ăn cơm hến
dưới chân cầu Gia Hội để khóc ai
Hay cùng em lên Ngự Bình đất đỏ
Thi nhau ngồi bánh bèo chén chất cao
Rồi xuôi lối đêm về cơm Âm Phủ
Đợi chiều tàn Vĩ Dạ ngắm trăng treo.

Lâu lắm rồi
Bến Hương Giang không đò đêm gõ nhịp
Cầu Trường Tiền không rực ánh trăng lên
Không về Truồi ghé thăm hàng dâu ngọt
Ghé Lăng Cô chút mắm thật đậm đà.

Và .........
Lâu lắm rồi, tôi chưa về với Mẹ
Để .........
xin thăm Người và đa tạ Quê Hương.

[doantuan]

:vn: Những Bài Thơ Không Tựa:vn:

Đường xa mỏng mộng vô thường
Trái tim chợt tỉnh tôi nhường nhịn tôi
Montreal 1992

Đưa em một nửa lên đường
Nửa kia còn lại nỗi buồn quẩn quanh
Mùa Xuân phố bội bạc tình
Bước chân phiền não một mình ta hay
Montreal 21 Avril,1992

Em đi tuyết đổ
Bàng hoàng tuyết rơi
Mùa xuân tuyết khổ
Lá cỏ ngậm ngùi
Em đi nho nhỏ
Giữa mùa tuyết bay
Ta đi vô độ
Giữa mùa tuyết say
Tim ta vò võ
Tuyết trở mặt rồi
Mùa xuân năm ấy
Mùa xuân năm này
Hồn ta bỏ ngỏ
Ai nào ai hay
Montreal 11.4.1992

Chỗ em ngồi ngày xưa còn ấm lắm
Anh gối lên và ngủ một giấc dài
Em có hiểu đời cho em là mộng
Để anh về cứ tưởng một là hai
Montreal 1992

Ở đây nếu ở trăm năm
Xa em tôi có hằng trăm nỗi buồn
Ở đây nếu ở đây luôn
Xa em tôi sẽ hồn nhiên ngậm ngùi
Chiều 22 Avril 1992 ở Montreal với bạn

Nắng trở, mưa trở, trời trở tuyết
Ngày ấy xa rồi em đi đâu
Đi đâu về đâu em hời hỡi
Ơi hởi em là giọt tuyết đau
Giọt tuyết đau ơi hỡi em là mộng
Là mộng bây giờ cho mãi sau
Giọt tuyết mai sau em là khói
Là khói nhưng là là mãi mãi
Em là khói ấy mà chưa phải
Một đốm nhang đèn thức đêm sâu
Montreal 11 Avril 1999

Mặc đời ô trược vừa qua
Tấm thân nhỏ nhặt người la mắng người
Buồn phiền vỡ mộng đường dài
Ta xin một góc ta ngồi với ta
Montreal 1992

Trịnh Công Sơn

[doantuan]

Phố
Ở đây phố xá hiền như cỏ
Có nỗi hồn nhiên giữa mặt người
Ở đây cỏ sẽ hiền hơn phố
Bởi dưới chân em có mặt trời

[doantuan]

Chiều

Em ơi nắng bỏ đường dài
Chiều hôm hiu quạnh ta ngồi ngồi ta
Giòng sông suối hở mặn mà
Tấm thân trinh bạch em là là ai ?
trịnh công sơn

[doantuan]

Nhìn phố Phái ở Montreal

Gió mùa đông bay vào cửa nhỏ
Phố em buồn ngọn cỏ cũng buồn theo

trịnh công sơn

[doantuan]

Tư Lự

Mùi hương má cũ muộn màng
Ché môi tư lự nỗi bàng hoàng xưa
Nắng phai lời giã biệt từ
Nhớ thêm một chút hương mù mịt xa

Trịnh Công Sơn

[doantuan]

Là chút hồng phai

Chẳng có gì đâu em ở lại
Một chút cỏ hoa giữa tâm hồn
Tâm hồn một chút hồn cỏ lá
Cỏ lá tâm hồn một chiếc hôn
Chiếc hôn xưa ấy là hôn cũ
Đã phai mờ trên những lối đi
Đường về là gió, là mưa, là bão lũ
Nhưng gót chân em vẫn ấm áp một lời thề
Cứ ấm áp cho gót chân hồng mãi
Hồng như chiếc hôn cũ đã tàn phai
Em ơi em ạ hồng mất dấu
Sẽ mất dấu hoài giữa hư không
Hư không là gì hư không nhỉ
Là chút hồng phai chút hoài nghi
Hoài nghi là chiếc hôn có lẽ
Đã tàn phai quá giữa đường về

Trịnh Công Sơn

[doantuan]

Ai? Tôi!
Chế Lan Viên
Mậu Thân 2.000 người xuống đồng bằng
Chỉ một đêm, còn sống có 30
Ai chịu trách nhiệm về cái chết 2.000 người đó ?
Tôi!

Tôi - người viết những câu thơ cổ võ
Ca tụng người không tiếc mạng mình
trong mọi cuộc xung phong.
Một trong ba mươi người kia ở mặt trận
về sau mười năm
Ngồi bán quán bên đường nuôi đàn con nhỏ

Quán treo huân chương đầy, mọi cỡ,
Chả huân chương nào nuôi được người lính cũ!
Ai chịu trách nhiệm vậy ?
Lại chính là tôi!

Người lính cần một câu thơ
giải đáp về đời,
Tôi ú ớ.
Người ấy nhắc những câu thơ tôi làm người ấy xung phong

Mà tôi xấu hổ.
Tôi chưa có câu thơ nào hôm nay
Giúp người ấy nuôi đàn con nhỏ
Giữa buồn tủi chua cay vẫn có thể cư

[doantuan]

Bánh vẽ
Chế Lan Viên
Chưa cần cầm lên nếm, anh đã biết là bánh vẽ
Thế nhưng anh vẫn ngồi vào bàn cùng bè bạn
Cầm lên nhấm nháp.
Chả là nếu anh từ chối
Chúng sẽ bảo anh phá rối
Ðêm vui
Bảo anh không còn có khả năng nhai
Và đưa anh từ nay ra khỏi tiệc...
Thế thì đâu còn dịp nhai thứ thiệt?
Rốt cuộc anh lại ngồi vào bàn
Như không có gì xảy ra hết
Và những người khác thấy anh ngồi,
Họ cũng ngồi thôi
Nhai ngồm ngoàm...

(8-1991)

[doantuan]

Bay theo đường dân tộc đang bay
Chế Lan Viên
Cuối năm bay đi đâu
Mòng két ơi mòng két
Tiếng kêu lừng gió rét
Đổi hình ngang sông sâu

Đổi hình ngang sông sâu
Một cánh chim rơi chết
Cả đàn bay, bay tiếp
Ngỡ như anh bận lòng.

Xanh màu sứ điệp trùng
Đỏ dòng sông nước xiết
Trắng màu mây thiêm thiếp
Trắng màu mây như không.

Trận chiến còn quyết liệt
Bờ sú xanh mải miết
Nên chim bay bay tiếp
Bận lòng không bận lòng
Mặc kẻ rơi nửa chừng
Cho kẻ rơi nửa chừng
Mặc những người giã biệt
Cho những người giã biệt
Khi vang lừng gió rét
Đội hình bay ngang sông.

[doantuan]

Canh cá tràu
Chế Lan Viên
Canh cá tràu mẹ thường hay nấu khế
Khế trong vườn thêm một tý rau thơm
Ừ, thế đó mà một đời xa cách mẹ
Ba mươi năm trở lại nhà, nước mắt xuống mâm cơm !

[doantuan]

Cành đào Nguyễn Huệ
Chế Lan Viên
Hẳn nhớ Thăng Long, hẳn nhớ đào ?
Mai vàng xứ Huế có khuây đâu ?
Đào phi theo ngựa về cung nhé!
Nở cạnh đài gương sắc chiến bào.

[doantuan]

Cháo vịt
Chế Lan Viên
Vịt gầy chưa đầy cân
Làm thịt ngày dân đói
Bữa ăn không tiếng nói
Cả nhà im mà ăn.

[doantuan]

Chia
Chế Lan Viên
Em đi về phía ấy
Anh chia cho nỗi buồn
Chia cho cơn mưa nhỏ
Và nắng quái chiều hôm

Một cái hôn ban sáng
Thành cơn mưa buổi chiều
Chia cho cơn mưa ấy
Ðể xa rồi em yêu.

Tia nắng ấm gần nhau
Xa nhau thành nắng quái
Chia làm gì nắng ấy
Ðể xa rồi em đau.

[doantuan]

Chớ hái hoa trong bệnh viện
Chế Lan Viên
Em đến. Mùa xuân. Hoa viện đẹp
Tiễn em, muốn tặng đóa hoa chơi
Chớ hái! Phòng bên anh bạn ốm
Trông hoa hàng tháng để khuây người

[doantuan]

Côn Sơn
Chế Lan Viên
Côn Sơn thơm mùi hoa dại
Thơm từ thời Nguyễn Trãi đến thời ta
Giữa trưa vắng trắng ngời chân núi
Như oan khiên lọc rồi nay đã kết thành hoa

[doantuan]

Dã tràng có ích
Chế Lan Viên
Dã tràng xe cát biển đông
Nhọc lòng mà chẳng nên công cán gì
(Ca dao cổ)

Con dã tràng nghe tôn giáo bể
Nghe sấm truyền của sống giảng hư không
Dã tràng vẫn làm thơ, mặc kệ
Vê hạt cát thời gian, chọi lại với Vô Cùng

Sao lại bảo "dã tràng nhọc sức vô công"?
Chính bể ngoài kia mới là vô tích sự!
Là sóng đó rồi tan thành bọt đó
Đổ qua có sắc màu mà đổ lại hóa hư không

[doantuan]

Đêm Tàn
Chế Lan Viên
Ta cùng Nàng nhìn nhau không tiếng nói
Sợ lời than lay đổ cả đêm sâu,
Đôi hơi thở tìm nhau trong bóng tối,
Đôi linh hồn chìm đắm bể u sầu.

Chiêm nương ơi, cười lên đi, em hỡi!
Cho lòng anh quên một phút buồn lo!
Nhìn chi em chân trời xa vòi vọi
Nhớ chi em sầu hận nước Chàm ta?

Này, em trông một vì sao đang rụng;
Hãy nghiêng mình mà tránh đi, nghe em!
Chắc có lẽ linh hồn ta lay động
Khi vội vàng trở lại nước non Chiêm.

Lời chưa dứt bóng đêm đà vụt biến!
Tình chưa nồng, đã sắp phải phôi pha!
Tình trần gian vừng ô kia đã đến
Gỡ hồn Nàng ra khỏi mảnh hồn ta!

[doantuan]

Ðêm xuân sầu
Chế Lan Viên
Trời xuân vắng, cỏ cây rên xào xạc
Bóng đêm luôn hoảng hốt mãi không thôi.
Gió xuân lạnh, ngàn sâu, thời ca hát
Trăng xuân sầu, sao héo, cũng thôi cười.

Trên đồi lạnh, Tháp Chàm sao ủ rũ
Hay hận xưa muôn thủa vẫn chưa nguôi ?
Hay lãnh đạm, Hời không về Tháp cũ,
Hay xuân sang, Chiêm nữ chẳng vui cười ?

Bên Tháp Vắng, còn người thi-sĩ hỡi,
Sao không lên tiếng hát đi ngươi ơi ?
Mà buồn bã, âu sầu trong đêm tối,
Ngươi vẫn nằm há miệng đớp sao rơi ?

[doantuan]

Di chúc của Người
Chế Lan Viên
Hãy nghĩ đến việc bình thường này: cái chết
Sau mỏm đá cuối cùng, nó đấy, trùng khơi
Cái đen thẳm lặng câm mà sóng vỗ liên hồi
Hễ ai đã lên cao thường thấy nó
Có tột đỉnh thiên tài còn khiếp sợ
Ta dưới thấp bị che sau vợ con, áo quần, nhà cửa
Tầm nhìn xa từ nỗi đau con đến cái vui gần
Nhưng lấy gì che mắt sáng vĩ nhân
Khỏi thấy bể?... Hạo Nhiên từng rưng rưng giọt lệ
Họ ngỡ họ ở ngoài vòng nhân thế
Rốt cùng ra là trong bể, trong vòng.

Có kẻ chớp mắt nhiều, nhìn sững, nhìn trân, rồi ngã quỵ
Kẻ khác nữa, uy danh lừng thế kỷ
Gào uy lực tuổi tên mà chọi với Vô Cùng

Bác đương đầu cái chết tựa thanh xuân
Quan nhìn sự vật giữa hai bề đối lập
Sống chết, ngày đêm, mất còn, rụng mọc
Cách mạng là chấp nhận quy luật này. Người rất ung dung.

Bác viết Di chúc sáng nay trầm tĩnh trong lòng
Trong suốt lời văn Bác sửa từng dấu cân, chấm phảy
Ngỡ như để khuây ta, BÁc có cười kia đấy
Ta không thấy rõ Bác cười, chỉ bởi chúng ta đau!
Cái chết tung sóng cuộn anh Ba ra khỏi sàn tàu
Từng vùi dập trái tim người quét tuyết
Cái chết giữa nhà ngục Tỉnh Tây hay giữa đại ngàn gió rét

Trước họng súng quân thù dăng lưới bủa vây
Cái chết đến bên Bác bao lần. Nó phải lui ngay
Bác nhìn nó. Hãy lui ra cho Người làm việc!
Giờ việc đã gần xong. Nó biết
Chắc Người có thể ra đi. Nắng sắp xong ngày.

Chưa xong đâu. Đêm đêm miền Nam lắng tiếng Bác trên đài
Một hơi thở mệt, một cơn ho cũng làm lòng dân xao xuyến
Ngọn cờ Bác thiêng liêng đầu trận tuyến
Nhận loại yên tâm khi thấy Bác cười
Thuộc về nhân dân từng hơi thở của Người
Bác là tài sản của nhân dân giao Bác giữ.
Như ngọn nến vạch một đường đi giữa gió
Bát nước qua bão cuồng không đổ, không chao
Kẻ thù giờ đây đâu phải ngục tù, xiềng xích, gươm đao
Cái trận đánh với gió trời hanh làm Bác mệt
Cái thời tiết thời gian như rết bò, như mọt khoét
Cơn yếu đau trong mỗi tế bào
Trận đánh diễn ra trong mỗi hồng cầu
Khi là nó, khi không phải nó
Kẻ thù rất vô hình mà mọi chỗ
Trong hơi thở dồn, trong khớp xương đau
Người chống chọi qua từng bữa ăn giấc ngủ
ngỡ như trên đầu mũi kim, Người làm chủ lấy mình
Bỗng bàn tay cầm gậy chẳng run run, bằng trận ho cố nén.
Bằng viên đá xiết vào tay rèn luyện
Bằng mỗi bước trên đường xoài Bác cố bước đi nhanh

Bác bình yên viết Di chúc ngay giữa ngày sinh nhật
Khi non sông đang chúc thọ Người
Dẫu ra đi cũng là ngày gieo hạt
Giấu niềm đau dưới một ngày vui.
Di chúc không viết lên đá, khắc lên vàng chói lọi

Mà trên bản tin hàng ngày, lật lại,
Sau bản tin một hôm, Người ký thác chuyện muôn đời.
Người không muốn lúc ra đi làm ta đột ngột
Bảo cái sinh cái tử cũng thường thôi
Câu thơ Đỗ Phủ "cổ lai hi", Người sẽ nhắc
Bác chẳng muốn ta cau vầng trán nhìn quy luật
Bác không nói tuổi già, Bác bảo tám mươi xuân!
Lời văn trong suốt trong veo như nước mắt,
Cái nỗi đau đã lọc đến trong ngần.

Ôi, muôn vàn tình thương yêu tỏa ra lúc ấy
Muôn vàn tình thương yêu tràn lên khắp núi sông
Ngỡ như trên nghìn đỉnh non cao, vạn dòng nước chảy
Có tình thương của Bác bao trùm.

Người sắp xa nhân dân từng yêu suốt một đời
xa miền Nam nửa thế kỷ rồi chẳng gặp
Xa các cháu nhi đồng, mùa hoa Tổ quốc
Gần Mác, Lênin, nhưng sắp chia tay đồng chí đấy rồi!

Di chúc người viết cho ta, đâu phải vì Người
Bác sợ khi Bác đi rồi, ta sẽ lạnh
Sợ ta đau, sợ rồi ta lơ đễnh,
Sợ ta quên...

Người gửi lại một niềm tin
Còn như Người, Người đã hóa hương sen,
Trở về làng Sen muôn thuở
Mắt rưng lệ, ta đọc Di chúc Người từng câu từng chữ
Ngỡ như trước mắt, trên cao đâu đó, Bác nhìn.

[doantuan]

Điệu nhạc điên cuồng
Chế Lan Viên
Hầu ran nóng, lửa hồng bừng cháy mắt
Máu nồng tươi lay vỡ cả thành tim
Ðâu điệu nhạc điên cuồng ta khao khát
Chẳng vang lên tràn ngập suối träng êm ?

Ðêm mau đây, chiếc sọ dừa ứ huyết
Chiếc xương khô rợn trắng khí tinh anh!
Và rót mau trong hồn ta tê liệt
Những nguồn mơ rồ dại, hỡi yêu tinh!

Ta sẽ nhịp khớp xương lên đỉnh sọ
Ta sẽ ca những giọng của Hồn Ðiên
Ðể máu cạn, hồn tàn, tim tan vỡ
Ðể trôi đi ngày tháng nặng ưu phiền!

Ðể hưởng lấy một giờ không tục lụy
Ðể uống vào một phút chết say sưa!
-Nhạc trần gian khôn vui hồn quạnh quẽ
Rượu trần gian gây nhớ vết thương xưa.

[doantuan]

Đọc văn Người
Chế Lan Viên
Bác chẳng để cho ta nghìn quyển sách
Hồn thơ ấy ít ham thơ. Ham độc lập
Thay vì nghìn trang giấy bao la, Bác để tấm lòng
Một màu lộc, màu cây xanh mát mắt
Một Điện Biên. Một thành đồng Tổ quốc
Giữa đục của đời, một ngọn suối trong.

Những trang văn lỗi lạc tung hoành Bác viết ở châu Âu,
Khi cầm đến nắm đất của quê hương, Người xếp lại
Với dân tộc ít lời. Người ít nói
Thấy nhiều trời bể non sông, giờ phải nói chi nhiều!
Giàu từ ngữ văn chương mà chi, khi Tổ quốc nghèo
Bác viết cho người mù chữ nghe và hiểu được
Không gì quý hơn Tự do, Độc lập
Bác muốn nhân dân cầm trên tay không nặng lắm tuổi tên Người.
Người ký X. Y. Z., C. B. như dân ký Lúa, Xoài
Người không muốn trang sách hóa thần, nhân dân quỳ để đọc
Dẫu tuyệt bút thi, thư cũng con đẻ của đời.

Người dẹp đi các ngọn đèn dư, các ánh sáng thừa
Những phản quang hồi quang làm đời lóa mắt
Bác không thích các mùi hương lõa lồ gay gắt
Người tắt đi các tiếng ồn và lí sự chua ngoa
Bác dạy ta "lai vô ảnh, khứ vô hình"
Đến rất nhẹ và ra đi rất nhẹ
Ta lẫn Bác với bầu trời và giọt lệ
Với hương mộc trong đêm và lộc nõn trên nhành
Ngọn suối reo! Nghe như tiếng Bác cười
Và ta đi giữa NON SÔNG và TRANG VIẾT của Người

[doantuan]

Hoa đào nở sớm
Chế Lan Viên
Hoa đào trước ngỏ em qua
Sáng nay bỗng ướm cành hoa vào mùa
Đầy vườn lộc biết cây tơ
Năm đi chưa hết, đã ngờ xuân đâu

Bỗng dưng một đóa hoa đầu.
Nghe như đất lạ năm nào gặp em
Phải rằng xe xích thời gian
Vầng dương bên ấy mọc sang bên này ?

Nắng hoe, bướm trở mình bay
Cành non nở vội kịp ngày chào hoa.
Lòng anh tự độ em qua
Hoa bay bướm dạo cùng ta vào đời.

[doantuan]

Hồn trôi
Chế Lan Viên
Cô em ơi! đằng xa cây toả bóng,
Sao cô không ngồi đợi giấc mơ nồng?
Đến chi đây, cho thân cô rung động
Lớp hồn tôi êm rải khắp trời trong?

Đừng hát nữa! Tiếng cô trong trẻo quá
Khiến hồn tôi tê liệt khó bay cao,
Này, im đi, nhìn xem, trong kẽ lá,
Một mặt trời giả dáng một vì sao.

Ngoài xa xa, không, ngoài xa xa nữa,
Thấy không cô, ánh nắng kéo hồn tôi?
Đến những chốn êm đềm như hơi thở,
Nồng tươi như suối máu lúc ban mai.

Cô bảo: Hồn có hay không trở lại
Một khi trôi vào giữa giấc mơ cuồng?
- Có, cô ơi, hồn tôi rồi trở lại
Với lòng điên, ý chết, với tình thương

[doantuan]

Kém mắt
Chế Lan Viên
Tặng Tế Hanh

Trời chiều nắng xuân đẹp
Khó đọc sách trong chiều
Tuổi năm mươi mắt kém
Đôi mắt thường phải nheo

Khám mắt, bác sĩ bảo
Thị lực anh giảm nhiều
Mấy phàn trăm gì đó
Ai biết là bao nhiêu!

Chữ lớn ở trên tường
Đứng xa không đọc nổi
Chữ nhỏ ở cuối trang
CÀng nhìn càng nhức nhối

Ra ngoài tuổi năm mươi
Thời gian đi như chạy
Cái dòng nước tỉ tê
Nghe ồ ồ rồi đấy.

Thời gian quy luật sắt
Tế bào ta mòn dần
Thần kinh như hoa xuân
Sắc hương vào bước ngoặt

Bút vội vã sang hàng
Chữ dài xin viết tắt
Thi với bão thời gian
Sách đời ta lật gấp

Đeo kính để thêm ngày
Ta lấn vào trong tối
Nơi mắt nhìn không tới
Thì lòng ta đến thay.

[doantuan]

Khoảng cách
Chế Lan Viên
Khi em xoay lưng lại với anh
Hai đứa cách nhau một vòng quay Trái Đất
Khi hai đứa mắt đã soi trong mắt
Thì không gian còn khoàng cách nào đâu

[doantuan]

Mình và ta
Chế Lan Viên
Mình là ta đấy thôi ta vẫn gửi cho mình
Sâu thẳm mình ư ? Lại là ta đấy
Ta gửi tro mình nhen thành lửa cháy
Gửi viên đá con mình lại dựng nên thành.

[doantuan]

Mồ không
Chế Lan Viên
Và xương khô, và sọ người, và thịt nát,
Và hơi âm rờn rợn của yêu tinh
Loài người đã mang đi qua mộ khác
Để lòng ta trống trải khí thiêng linh

Thôi vắng bặt từ nay bao giâu phút
Mà tiếng cười ghê rợn dậy vang mồ!
Mà hơi khóc rung dài dây gió lướt,
Mà lời than náo động cõi Hư Vô!

Hồn ma ơi! Hồn ma ơi! có nhớ
Nơi mi hằng chôn gửi hận Trần Gian ?
Nơi đã khô của mi bao máu đỏ,
Bao tủy nồng, nào trắng với xương tàn ?

Mi có biết rồi đây trong những buổi
Mà sao sa rung chuyển đáy mồ không,
Mà nắng chếch huyệt sâu um cỏ dại
Ta buồn thương, nhớ tiếc, với trông mong ?

Hồn ma ơi! Trong những đêm u tối
Mi tung mây về chân trời vòi vọi
Hãy mau nghiêng cánh lại ở bên mồ
Phủ lòng ta say đắm chút hương mơ!

Lời của mồ không:

Ở đâu rồi người nhớ mong yêu tưởng
Mà phách hồn vẩn ôm ấp trong tay ?
Quá xa xôi phút giây chan chứa mộng!
Vỡ tan rồi! cốc rượu ứa hơi say!

Nàng hỡi nàng! trên tay ta là mộ trống
Trong lòng ta là huyệt bỏ, với trong hồn
Mà mồ không lạnh lùng sương giá đọng,
Toàn khổ đau, sầu não với lo buồn!

Hãy cho ta lúc vui trên tay khác
Một chút Thương an ủi tấm lòng đau
Như hồn ma, trong khi về mộ khác,
Còn đôi hồi dừng cánh viếng mồ sâu.

[doantuan]

Nắng mai
Chế Lan Viên
Bóng đêm tan trên đồng xanh vô tận
Nắng trời bay phấp phới bọc muôn cây
Chốn cao xa, trên trán giời không giới hạn
Làn tóc mây đùa rỡn bảo nhau bay.

Cả vũ trụ biến dần ra ánh sáng,
Nước sông Linh hòa lẫn nắng trời mưa,
Nắng trời tươi, tưng bừng bay tán mạn
Gợi lòng ta bao dấu vết xa xôi.

Ta vẫn thấy hồn ta buồn ủ rũ
Và cõi lòng dày đặt bóng đêm mờ
Vì, bạn ơi, trong bao tia nắng rỡ
Tia nào đâu rơi tự nước Chàm ta ?

[doantuan]

Nghĩ thêm về Nguyễn
Chế Lan Viên
Anh sinh vào thế kỉ nhiều tà huy mưa bụi
Quở tay ra không người đồng điệu nằm bên
Nỗi đau anh trùng với nỗi đau nhân loại
Mượn câu Kiều hóa thạch cuộc đời riêng

Các triều đại bể dâu nhưng thi cảo trường tồn
Anh lập công trên dòng ngôn ngữ ấy
Bạch Đằng anh là cắm cọc vào thời gian nước chảy
Cho nghìn năm sau vầng trăng tiếng Việt mãi còn
Anh nuôi hồn thơ như cô Tấm nuôi trong giếng sâu u tối
Cái bống con nôm na mách qué chả ai nhìn
Nào hay đâu khi lòng độc giả tri âm vẫy gọi
Thì câu Kiều như giọt máu đã trồi lên
Phải ba triệu sóng gió của cuộc đời mới đúc nên châu ngọc
Khốn nỗi, đã là ngọc ư thì lại dễ xa đời
Cả một thế kỉ thơ anh bằng cửa chật
Tiếng súng đại phá quân Thanh còn phải ở bên ngoài.

Và anh vay làm chi núi sông phong cảnh quê người
Đất nước thừa những con sông Tiền Đường định mệnh
Và dù anh chia Nguyễn Du, Tố Như, Thanh Hiên máu thịt đời anh ra làm ba mảnh
Thì giọt lệ trang Kiều gom lại một mà thôi

Một thế kỉ dễ hiểu Nguyễn ư? Ta có cần một thế kỷ đâu mà
Đau khổ vì những hoàng hôn ta chóng hiểu cái hôn hoàng của Nguyễn
TA yêu những hịch, những Bình Ngô gọi lòng ra hỏa tuyến
Nhưng không quên ngọn lau trắng bên đường Kiều thổi lại tự xa xưa.

[doantuan]

Ngủ trong sao
Chế Lan Viên
Ta để xiêm lên mây, rồi nhẹ bước
Xuống dòng Ngân lòa chói ánh hào quang
Sao tán loạn đua bơi trên mặt nước,
Tiếng lao xao dội thấu đến cung Hằng

Rồi trần truồng, ta nằm trên điện ngọc,
Hai tay cuồng vơ níu áo muôn tiên
Đầu gối lên hàng Thất tinh vừa mọc
Hồn giạt trôi về đến nước non Chiêm

Ta gặp Nàng trên một vì sao nhỏ
Ta hôn Nàng trong bóng núi mây cao
Ta ôm Nàng trong những nguồn trăng đổ
Ta ghì Nàng trong những suối trăng sao

Nàng không nói, không cười, không than thở
Theo ta về sao Đẩu ở chân trời
Trên má ta lệ Nàng đâu bỗng nhỏ
Ôm má ta, Nàng sẽ bảo đôi lời.

Nhưng mà trăng ! nhưng mà sao ! nhưng mà gió !
Ồn ào lên, tán loạn chạy quanh ta
Phút hỗn độn qua rồi. Trời ! Đau khổ !
Bóng Chiêm nương dần khuất dưới sương sa.

Đêm hôm nay ngồi đây trên bờ bể
Ta lặng đếm thử bao nhiêu thế kỷ
Đã trôi trong một phút vội vàng qua
Ta lắng nghe những thế giới bao la
Tụ họp lại trong lòng muôn hột cát,
Dòng tư tưởng lần trôi trong Lầm Lạc
Hồn say sưa vào khắp cõi Trời Mơ,
Ai kêu ta trong cùng thẳm Hư Vô ?
Ai réo gọi trong muôn sao, chới với ?
-- Nàng, nàng, nàng, thôi chính nàng đương mong đợi.

[doantuan]

Người thợ chạm
Chế Lan Viên
Đâu vương triều? Đâu là Mạc, đâu là Lê?
Còn lại đây người tắm trần trên thớ gỗ
Nét dao chạm quên mất mặt rồng vua chúa
Chỉ để lại hoa người và một lá sen che.

[doantuan]

Nhớ em nơi huyện nhỏ
Chế Lan Viên
Em đi về Kiến Xương
Mùa này mưa bão lắm
Phòng anh mờ hơi sương
Nhớ em nhu nhớ nắng

Chiều nay ốm một mình
Vắng em ngồi bên cạnh
Ngọn gío đùa trêu anh
Cửa khép rồi vẫn đánh

Đường xa trăm cây số
Ngỡ có em về đó
Đắp chăn dày cho anh
Và đứng nhìn anh ngủ

Rồi lại đi Thái Bình
Về Kiến Xương huyện nhỏ
Để lại trời bên cửa
Một màu xanh xanh xanh

(Hoa ngày thường - Chim báo bão)

[doantuan]

Ong và mật
Chế Lan Viên
Nhà thơ như con ong biến trăm hoa thành một mật
Một giọt mật thành, đòi vạn chuyến ong bay
Nay rừng nhãn non Đoài, mai vườn cam xứ Bắc,
Ngọt mật ở đồng bằng mà hút nhị tận miền Tây

[doantuan]

Ta
Chế Lan Viên
Sao ở đâu mọc lên trong đáy giếng
Lạnh như hồn u tối vạn yêu ma?
Hồn của ai trú ẩn ở đầu ta?
Ý của ai trào lên trong đáy óc,
Để bay đi theo tiếng cười, điệu khóc?
Biết làm sao giữ mãi được ta đây,
Thịt cứ chìu theo thú dục chua cay!
Máu cứ nhảy theo nhịp cuồng kẻ khác!
Đau đớn thay cho đến cả linh hồn
Cứ bay tìm Chán Nán với U Buồn.
Để đỉnh sọ trơ vơ tràn ý thịt!
Mà phải đâu đã đến ngày tiêu diệt!

Ai bảo dùm: Ta có có Ta không?

[doantuan]

Tắm trăng
Chế Lan Viên
Ta cởi truồng ra! Ta cởi truồng ra!
Ngoài kia trăng sáng chảy bao la,
Ta nhảy vào quay cuồng thôi lăn lộn,
Thôi ngụp lặn trong ánh vàng hỗn độn
Cho trăng ghì, trăng riết cả làn da

Ai cởi dùm ta ? Ai lột dùm ta ?
Chưa lõa lồ thịt còn nằm trong da!
Chưa trần truồng óc còn say trong ý!
Trăng chưa lấp dầy xương, chưa ngấm tủy:
Hồn vẫn còn chưa uống hết, hương hoa.

Tôi là kết tinh của ánh trăng trong
Sao không cho tôi đến chốn Hư Không ?
Tôi muốn ngồi, trăng cứ đè tôi xuống!
Khát lắm rồi! Hãy mau cho tôi uống!
Cho nguôi đi nhớ tiếc với trông mong!

Đã hết trăng rồi! Đã hết trăng rồi!
Không! Không đâu! Trên những đảo mây trôi
Vừa dâm dục ôm trăng vờ vật ngủ
Còn rất nhiều những suối vàng rực rỡ,
Múc ào đi, trút cả xuống hầu tôi!

[doantuan]

Tập qua hàng
Chế Lan Viên
Chỉ một ngày nữa thôi. Em sẽ
trở về. Nắng sớm cũng mong. Cây
cũng nhớ. Ngõ cũng chờ. Và bướm
cũng thêm màu trên cánh đang bay.

[doantuan]

Thu
Chế Lan Viên
Chao ôi! Thu đã tới rồi sao?
Thu trước vừa qua mới độ nào!
Mới độ nào đây, hoa rạn vỡ,
Nắng hồng choàng ấp dãy bàng cao.

Cũng mới độ nào trong gió lộng,
Nến lau bừng sáng núi lau xanh.
Bướm vàng nhẹ nhẹ bay ngang bóng
Những khóm tre cao rũ trước thành.

Thu đến đây! Chừ, mới nói răng?
Chừ đây, buồn giận biết sao ngăn?
Tìm cho những cánh hoa đang rụng,
Tôi kiếm trong hoa chút sắc tàn!

Trời ơi! Chán Nản đương vây phủ.
Ý tưởng hồn tôi giữa cõi Tang!


(điêu tàn)

[doantuan]

:vn: Tìm đường:vn:
Chế Lan Viên
Nửa thế kỷ tôi loay hoay
Kề miệng vực
Leo lên các đỉnh tinh thần
Chất ngất
Theo các con đường ngoắt ngoéo chữ chi
Gẫy gập
Mà đâu được gì ?
Khi tôi cưỡi trên mây
Thì máu người rên dưới đất
Mẹ hỏi tôi
- Con lên cao mà làm chi ?
Mẹ ở dưới này cơ cực
Về đi !
Ôi ! con đường không ra đường
của kẻ tìm thơ
Cái thơ không ra thơ của kẻ tìm đường
Đã gần hết thời gian của tôi ở trên
trái đất
Mà tôi chưa có thể trả lời cho mẹ
Mẹ đâu biết cho rằng:
Hoa tôi hái trên trời
Cũng chính là nước mắt
Dưới xa kia

[doantuan]

Tổ Quốc bao giờ đẹp thế này chăng?
Chế Lan Viên
Hỡi sông Hồng tiếng hát bốn nghìn năm!
Tổ quốc bao giờ đẹp thế này chăng?
- Chưa đâu! Và ngay cả trong những ngày đẹp nhất
Khi Nguyễn Trãi làm thơ và đánh giặc,
Nguyễn Du viết Kiều, đất nước hóa thành văn,
Khi Nguyễn Huệ cưỡi voi vào cửa Bắc.
Hưng Đạo diệt quân Nguyên trên sóng Bạch Đằng...
Những ngày tôi sống đây là ngày đẹp hơn tất cả
Dù mai sau đời muôn vạn lần hơn:
Trái cây rơi vào áo người ngắm quả,
Đường nhân loại đi qua bóng lá xanh rờn,
Mặt trời đến mỗi ngày như khách lạ,
Gặp mỗi mặt người đều muốn ghé môi hôn...
Cha ông xưa từng đấm nát tay trước cửa cuộc đời,
Cửa vẫn đóng và Đời im im khoa
Những pho tượng chùa Tây Phương không biết cách trả lời
Cả dân tộc đói nghèo trong rơm rạ
Văn Chiêu hồn từng thấm giọt mưa rơi!
Có phải cha ông đến sớm chăng và cháu con thì lại muộn?
Dẫu có bay giữa trăng sao cũng tiếc không được sống phút giây bây giờ
Buổi đất nước của Hùng Vương có Đảng,
Mỗi người dân đều được thấy Bác Hồ,
Thịt xương ta, giặc phơi ngoài bãi bắn
Lại tái sinh từ Pắc Bó, Ba Tơ...
Không ai có thể ngủ yên trong đời chật
Buổi thủy triều vẫy gọi những vầng trăng.
Mỗi gié lúa đều muốn thêm nhiều hạt,
Gỗ trăm cây đều muốn hóa nên trầm,
Mỗi chú bé đều nằm mơ ngựa sắt,
Mỗi con sông đều muốn hóa Bạch Đằng...
Ôi! Trường Sơn vĩ đại của ta ơi!
Ta tựa vào ngươi, kéo pháo lên đồi,
Ta tựa vào Đảng ta, lên tiếng hát,
Dưới chân ta, đến đầu hàng Đờ-cát,
Rồng năm móng vua quan thành bụi đất,
Mỗi trang thơ đều dội tiếng ta cười!
Đều lộng hương thơm những cánh đồng hợp tác
Chim cu gần, chim cu gáy xa xa...
Ruộng đoàn tụ nên người thôi chia cắt,
Đêm no ấm, giọng chèo khuya khoan nhặt,
Lúa thêm mùa khi lúa chín về ta.
Rồi với đôi tay trắng từ Đinh, Lý, Trần, Lê...
Đảng làm nên công nghiệp.
Điện trời ta là sóng nước sông Hồng
An Dương Vương hãy dậy cùng ta xây sắt thép,
Loa thành này có đẹp mắt Người chăng?
Ong bay nhà khu Tỉnh ủy Hưng Yên
Mật đồng bằng mùa nhãn ngọt môi em
Cây xanh ngắt đất bạc mầu Vĩnh Phúc...
Ôi! Cái thuở lòng ta yêu Tổ quốc
Hạnh phúc nào không hạnh phúc đầu tiên?
Ôi, cái buổi sinh thành và tái tạo
Khi thiếu súng và khi thì thiếu gạo
Nhung phù sa đẻ ra những Cà Mau thịnh vượng mai sau.
Dẫu là Chúa cũng sinh từ ruột máu,
Ta đẻ ra đời, sao khỏi những cơn đau?
Hãy biết ơn vị muối của đời cho thơ chất mặn!
Ôi! Thương thay những thế kỷ vắng anh hùng,
Những đất nước thiếu người cầm thanh gươm nghìn cân ra trận,
Nhà thơ sinh đồng thời với mưa phùn và những buổi hoàng hôn,
Cả xứ sở trắng một màu mây trắng,
Ai biết mây trên trời buồn hơn hay thơ mặt đất buồn hơn?
Chọn thời mà sống chăng? Anh sẽ chọn năm nào đấy nhỉ?
- Cho tôi sinh ra buổi Đảng dựng xây đời,
Mắt được thấy dòng sông ra gặp bể,
Ta với mẻ thép gang đầu là lứa trẻ sinh đôi,
Nguyễn Văn Trỗi ra đi còn dạy chúng ta cười...
Cho tôi sinh giữa những ngày diệt Mỹ,
Vóc nhà thơ đứng ngang tầm chiến lũy
Bên những dũng sĩ đuổi xe tăng ngoài đồng và hạ trực thăng rơi.

Nhà viết Hồ Tây
gần ngày kỷ niệm Đảng (1965)

[doantuan]

Trừ đi
Chế Lan Viên
Sau này anh đọc thơ tôi nên nhớ
Có phải tôi viết đâu ? Một nửa
Cái cần viết vào thơ, tôi đã giết đi rồi!
Giết một tiếng đau, giết một tiếng cười,
Giết một kỷ niệm, giết một ước mơ,
Tôi giết cái cánh sắp bay...trước khi tôi viết
Tôi giết bão táp ngoài khơi cho được yên ổn trên bờ
Và giết luôn mặt trời trên biển,
Giết mưa và giết cả cỏ mọc trong mưa luôn thể
Cho nên câu thơ tôi gày còm như thế
Tôi viết bằng xương thôi, không có thịt của mình.
Và thơ này rơi đến tay anh
Anh bảo đấy là tôi ?
Không phải!
Nhưng cũng chính là tôi - người có lỗi!
Ðã giết đi bao nhiêu cái
Có khi không có tội như mình!

[doantuan]

Trưa Đơn Giản
Chế Lan Viên
Trưa quanh vườn. Và võng gió an lành
Ngang phòng trưa, ru hồn nhẹ cây xanh.

Trưa quanh gốc. Và mộng hiền của bóng
Bỗng run theo... lá... run theo... nhịp võng
Trưa lên trời. Và xanh thẳm bầu trời,
Bỗng mê ly, nằm thấy, trắng, mây trôi...

Trưa! Một ít trưa, lạc vào lăng tẩm,
Nhập làm hồn những tượng xưa u thảm.

Trưa theo tàu, bước xuống những sân ga
Dựng buồn lên xa gửi đến Muôn Xa.
Đây trưa hiện hình trong căn trường nhỏ
Đưa tay lên thoa những hàng kính vỡ.

Trưa gọi kêu, nâng ngực gió lên trời:
Bên vú trái tròn, lá bỗng run môi.
Tiếng ai ca, buồn theo song cửa sổ:
- "Nâng không gian trưa đặt giữa lòng ngườị"


(Người Mới)

[doantuan]

Vòng cườm trên cổ chim cu
Chế Lan Viên
Con cu cườm vẫn đeo vòng cườm muôn thuở
Triệu tấn bom không thể nào làm xổ
Một hạt cườm trên cổ chim tơ
Mùa xuân thật bất ngờ
Tiếng chim sau pháo cụm pháo bầy cấp tập
Rừng cháy đen vẫn ra cành ra lộc
Chỗ cành xanh là chỗ chim gù.
Hồn đất nước bâng khuâng theo tiếng chim dân dã
Như chửa nghe bao giờ. Mà như đã
Nghe rồi. Tự đâu trời xa xửa xa xưa
Tự sông Thương đôi dòng. Vọng phu hóa đá
Tiếng chim như tự buổi bình Ngô, tự thuở Hai Bà
Tiếng chim như tình ái, như thơ
Ở xứ nghìn năm chiến tranh, vạn ngày trận mạc
Để yên lòng người thì con chim hát
Cho kẻ ra đi, cho kẻ đợi chờ
Bom đạn ngất trời thì đã sao đâu?
Trăm hạt cườm trên cổ chim không thiếu hạt cườm nào.
Chim cu gáy, sự vật tuần hoàn theo quy luật,
Chim cu gáy thì xanh rờn cỏ mọc
Đỏ trái chín cành cao cành thấp
Thì anh lại yêu em như buổi yêu đầu.

Ngày thắng trận trở về vẫn chim cu ấ gáy
Vòng cườm qua nghìn cơn lửa cháy
Tiếng gáy tưởng chừng như đã, như chưa
Như của năm nào, như của bây giờ.

( Tặng các bạn đọc )

[doantuan]

Vọng phu II
Chế Lan Viên
Ai không hóa đá Vọng Phu một phút giây nào đó
Trong đời:
Vọng Phu tình ái,
Vọng Phu thơ,
vọng Phu Lý Tưởng...
Cứ gì nàng Tô Thị bế con
Lên núi chon von
Mới là người vọng
Vọng ư ?
Ai có một chân trời
Và mất cái gì sau đó phía chân mây.

[doantuan]

Xuân
Chế Lan Viên
Tôi có chờ đâu, có đợi đâu
Đem chi xuân lại gợi thêm sầu ?
-- Với tôi, tất cả như vô nghĩa
Tất cả không ngoài nghĩa khổ đau !

Ai đâu trở lại mùa thu trước
Nhặt lấy cho tôi những lá vàng ?
Với của hoa tươi, muôn cánh rã,
Về đây đem chắn nẻo xuân sang !


Ai biết hồn tôi say mộng ảo
Ý thu góp lại cản tình xuân ?
Có một người nghèo không biết tết
Mang lì chiếc áo độ thu tàn !


Có đứa trẻ thơ không biết khóc
Vô tình bỗng nổi tiếng cười ran !


Chao ôi ! mong nhớ ! Ôi mong nhớ !
Một cánh chim thu lạc cuối ngàn.

[doantuan]

Bến đò đêm trăng
Anh Thơ Mây tản mát ven trời trôi đón gió
Sao mơ hồ thưa bóng lẩn trong sương.
Sông lặng chảy một nguồn trăng sáng tỏ.
Bóng cô Hằng lơ lửng đứng soi gương.

Trên bến vắng chòm si ôm bực đá,
Bờ đê cao không một bóng in người,
Gió se sẽ bước vào thăm khóm lá
Trước quán hàng vắng lặng bóng trăng soi.

Ngoài sông nước đó đây về chở gió
Thuyền lênh đênh trong lớp khói sương mù
Ngồi mơ mộng đầu thuyền cô lái nhỏ
Khua trăng vàng trong nhịp hát đò đưa

[doantuan]

Bến đò ngày mưa
Anh Thơ
Tre rũ rợi ven bò chen ướt át
Chuối bơ phờ đầu bến đứng dầm mưa.
Và dầm mưa dòng sông trôi rào rạt
Mặc con thuyền cắm lại đậu chơ vơ.

Trên bến vắng, đắm mình trong lạnh lẽo
Vài quán hàng không khách đứng xo ro.
Một bác lái ghé buồm vào hút điếu
Mặc bà hàng sù sụ sặc hơi, ho.

Ngoài đường lội họa hoằn người đến chợ
Thúng đội đầu như đội cả trời mưa.
Và họa hoằn một con thuyền ghé chở
Rồi âm thầm bến lại lặng trong mưa.

[doantuan]

:vn: Bến đò ngày phiên chợ:vn:
Anh Thơ
Trời mới sáng, sông còn yên nước lắng
Mấy vì sao thưa thớt đứng soi hình.
Tiếng hò đò đã vang trên bến lặng,
Trong sương mù chèo động sóng lung linh.

Thuyền ghé bến người người chen chúc xuống
Tiếng chó kêu, lợn hét nổi vang lừng,
Với tiếng người ồn lên trong luống cuống
Đặt gánh gồng bồ bịch đổ lung tung.

Rồi cứ thế, đò đầy rời khỏi bến,
Bác lái thuyền điềm tĩnh ngắm sương tan.
Sốt ruột nhất những người đi lỡ chuyến
Đứng xếp hàng ngong ngóng đợi đò sang
:vn: :-" :vn:

[doantuan]

Buổi trưa
Anh Thơ
Lúa trĩu nắng ngập đồng vàng những nắng!
Gió hanh qua sột soạt bước chân qua.
Mấy thoi cò đưa ngang trên trời vắng
Vài tơ mây uể oải vướng tre ngà.

Trong quán nước bọn làm đồng biếng nhác
Nằm nghỉ dài sau một bữa ăn nhanh.
Ngoài cổng chợ từng tốp người rải rác
Gánh hàng về gánh cả thúng ruồi xanh.

Nằm trên võng đã từ lâu quên khóc
Đĩ con chờ quà mẹ hát i a.
Đầu hè nắng xua chim lìa sân thóc
Lão ông ngồi lần rận nhấm buồn qua

[doantuan]

Chiều hè
Anh Thơ
Mặt trời lặn, mây còn tươi ráng đỏ,
Cò từng đàn bay trắng phía đồng xa.
Tiếng diều sáo véo von cùng tiếng gió
Hoà nhịp nhàng giọng ả hái dâu ca.

Trong đồng lúa tươi vàng bông rủ chín
Những trai tơ từng bọn gặt vui cười.
Cùng trong lúc ông già che nón kín.
Ngồi đầu bờ hút thuốc thở từng hơi.

Trên đê trắng, chỏm đầu phơ phất gió,
Lũ cu con mê mải chạy theo diều.
Bỏ mặc cả trâu, bò nằm vệ cỏ
Mắt mơ màng trông gió gợn hiu hiu

[doantuan]

Chiều Xuân
Anh Thơ
Mưa đổ bụi êm êm trên bến vắng,
Đò biếng lười nằm mặc nước trôi sông;
Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặng
Bên chòm xoan hoa tím rụng tơi bời .

Ngoài đường đê cỏ non tràn biếc cỏ,
Đàn sáo đen sà xuống mổ vu vơ
Mấy cánh bướm rập rờn trôi trước gió.
Những trâu bò thong thả cúi ăn mưa .

Trong đồng hoa lúa xanh dờn và ướt lặng,
Lũ cò con chốc chốc vụt bay ra,
Làm giật mình một cô nàng yếm thắm.
Cúi cuốc cào cỏ ruộng sắp ra hoa

[doantuan]

Chiều thu
Anh Thơ
Mây sầm lại trên ao đầy khói lướt
Bụi chuối vàng run đón gió bay qua.
Tiếng dế kêu rì rào bên rãnh nước
Nhịp chuông chiều văng vẳng mái chùa xa.

Ngoài ngõ lội, ông già lần bước gậy
Thăm đồng về lo lắng nước không vơi.
Trong bếp ướt mẹ cu ngồi sàng sẩy
Mắt băn khoăn thỉnh thoảng ngước trông trời.

Trên đê gió, mục đồng từng gã một
Dắt dây trâu lơ đãng bước, quên đùa.
Trong khi ấy hai bên đồng ễnh ộp
Vang trời chiều đưa những tiếng kêu mưa

[doantuan]

Chiều ba mươi tết
Anh Thơ
Trời lún phún mưa xuân đường các ngõ
Lầm những bùn và đầy những người đi.
Trong vườn đào đã nhiều bông nở đỏ
Và đã nhiều nêu dựng khánh khua thi.

Và rất nhiều ông già ngồi lau quét
Trước bàn thờ thành kính thắp tuần nhang.
Trong khi ấy tiếng lợn kêu eng éc
Khắp xóm làng lẫn tiếng chửi nhau vang.

Trên sông nước trong khoang thuyền chở vội,
Giữa bọn người về tết chuyện ba hoa.
Một lũ khách lạnh lùng ôm khăn gói,
Mắt mơ màng theo tiếng pháo xa xa

[doantuan]

Chợ chiều
Anh Thơ
Mặt trời lặn bên đình chiều lặng lẽ,
Dẫy lều không gió lạnh họp nhau vào.
Vài bóng tối vụt về trong cánh sẻ,
Trong chòm si buông rễ đứng lao đao.

Im lặng quá! Trên đường quanh các quán
Lũ mục đồng lững thững cưỡi trâu qua.
Con chó lạc âm thầm đưa bước nản
Mặc gió chiều quét lá dưới cây đa.

Bên ao vắng nước bèo dềnh ngập tối
Chòm tre xanh yên lặng đứng ôm bờ.
Một ông lão ăn mày dò dẫm lối
Bước gậy lần thăm quán ngủ bơ vơ.

[doantuan]

Chợ mùa hè
Anh Thơ
Trời lóe nắng, chợ vào đầy những nắng
Đầy những người chen chúc họp...mồ hôi.
Các mẹt bún bày ruồi không hở trắng.
Các sàng dưa bán nhặng kín xanh tươi.

Đây, góc quán bà già ngồi rũ nóng.
Kia, cửa lều ông lão quạt khăn tay.
Chó le lưỡi ngồi thừ nhìn cũi đóng,
Lợn trói nằm hồng hộc thở căng giây.

Trong khi ấy, tiếng rao mời nhớn nhác,
Những hàng chè, hàng nước chạy va nhau.
Nhưng đắt nhất có chị hàng bán quạt
Ngồi trước đình không kịp đếm tiền xâu

[doantuan]

Chợ ngày đông
Anh Thơ
Trời rét quá! Mái lều xơ xác gió,
Chợ mênh mông quán họp độ mươi người.
Các cô gái khăn vuông trùm to hó
Miệng nhai trầu thỉnh thoảng nói ra hơi.

Đây lối rộng người mua đi khép nép
Kia đường dài kẻ bán đứng thu tay.
Mụ hàng cá luôn mồm xoa xuýt rét,
Chị gánh rau lập cập đỗ quang mây.

Xào xạc được một giờ rồi bỗng chốc
Chợ tàn dần lẻ tẻ tiễn người qua
Lều quán lại rùng mình trong gió thốc
Và âm thầm run lạnh dưới mưa sa

[doantuan]

Chợ ngày thu
Anh Thơ
Đường đã lội trời còn mưa rườn rượt
Và lại còn trận gió vội bay qua.
Trong lều quán người người chen chúc ướt,
Bên thúng hàng chất đống đợi bưng ra.

Đây từng lũ gà lồng xù cánh nước
Kìa hàng đàn mèo rét rít nghêu ngao.
Những thầy bói ôm tráp ngồi sốt ruột,
Các bà già bán bún lặng nhìn nhau.

Trong khi ấy gian hàng người áo lá
Gạt càng đầy người xúm đến tranh mua.
Buồn chán nhất có vài cô hàng mã
Ngắm đôi bồ lẩm bẩm oán trời mưa

[doantuan]

Chợ ngày xuân
Anh Thơ
Mưa vừa tạnh, nắng bừng trên quán mới,
Trên cây đa lấp loáng gió lao xao
Trên những giải lưng điều bay phấp phới,
Các cô nàng lơ lẳng nón quai thao.

Chợ đông quá! Chỗ này vài chiếu bạc,
Những chàng trai ô mới mở dương vây;
Cười nói, nói luôn mồm và chỗ khác
Mấy cụ ngồi nhắm rượu gật gù say.

Nhưng đông nhất quán hàng người đoán thẻ
- Một lão già kính trắng, bịt khăn đen -
Các cô gái chen nhau vào, vui vẻ
Nghe Thánh truyền sắp đắt mối lương duyên

[doantuan]

ĐÂY LÀ TIỂU SỬ CỦA NHÀ THƠ:
Hàn Mặc Tử
Hàn Mặc Tử tên thật là Nguyễn Trọng Trí sinh ngày 22 tháng 9 năm 1912 tại Lệ Mỹ, Đồng Hớị

Thuở nhỏ ông học trung học ở Huế (1928-1930), làm viên chức sở đạc điền ở Quy Nhơn (1932-1933), vào Sài Gòn làm báo rồi lại trở về Quy Nhơn (1934-1935).

Ông mắc bệnh phong từ năm 1937, phải vào nhà thương Quy Hòa tháng 9 năm 1940, và rồi mất ở đấy ngày 11 tháng 11 năm 1940.

Hàn Mặc Tử bắt đầu làm thơ rất sớm với thể thơ Đường luật và bút danh Minh Duệ thị, Phong Trần; nổi tiếng vì được cụ Phan Bội Châu họa thơ và đề caọ Từ năm 1935 ông đổi bút hiệu thành Lệ Thanh, rồi Hàn Mạc Tử, và cuối cùng Hàn Mặc Tử.
Tác phẩm tiêu biểu: các tập thơ Gái Quê (1936, tập thơ duy nhất được xuất bản trong sinh thời tác giả), Thơ Điên (hay Đau Thương), Thượng Thanh Khí, Cẩm Châu Duyên, Chơi Giữa Mùa Trăng...

Hàn Mặc Tử đem đến cho Thơ Mới một phong cách độc đáo và sáng tạo: bên cạnh những tác phẩm bình dị, trong trẻo, chan chứa tình quê là các tác phẩm đầy những cảm hứng lạ lùng, huyền bí, thậm chí đến điên loạn, phản ảnh trực tiếp một tâm hồn yêu thơ, yêu đời chan chứa, nhưng lại oàn oại vì cơn bệnh đau đớn dày vò.

[doantuan]

Âm nhạc
Hàn Mặc Tử
Tinh hơn đồng trinh
Hừng qua hừng đông
Em mình nghe không
Im chưa nên đông
Say chưa ra lòng
Đều ngâm giấm cả .

Màu nào sắp rã
Vồng nào sắp cao
Ánh nào tương giao
Muôn thương đều lắng
Nhấn nào khăn khắn
Nhịp nào âu lo
Em hãy cầu cho .

Tinh hơn đồng trinh
Hừng quá hừng đông
Em mình nghe không?

Nhạc vàng tỏ rõ
Như sao trên trời
Đem nguyền ra phơi
Đem phần ra phơi
Ân tình tri ngộ
Trước đời trăng lên.

Em hãy làm duyên
Em cứ y nguyên
Đàn rơ tơ riết
Cả lòng đam mê .
In hình tưởng nhớ
Như tuồng ai ra
Như tuồng lân la
Đâu đây quyến luyến
Đố Nàng gần xa .

Màu không thấy ửng
Mùi qua linh thiêng
Những cốt cách tiên
Thảy đều cảm biết
Khi lòng xin thương
Lên gần đài Trăng
Hương ráng sức hương
Bừng bừng cao trăng.

Dâng lên quá trí
Quá giải Hàn Giang
Đố Nàng nói sao .

Trong nụ cười nao
Trong búp hoa nào
Có gì phôi thai .
Sao vấn vương hoài
Sao đầm hơi thở
Hương đầm hơi nhớ
Hương đầm hơi quen
Đố Nàng hay em.

[doantuan]

Âm thầm
Hàn Mặc Tử
Từ gió xuân đi, gió hạ về
Anh thường gửi gắm mối tình quê
Bên em mỗi lúc trên đường cái
Hóng mát cho lòng được thoả thuê !

Em có ngờ đâu trong những đêm
Trăng ngà giãi bóng mặt hồ êm
Anh đi thơ thẩn như ngây dại
Hứng lấy hương nồng trong áo em

Bên khóm thuỳ dương em thướt tha
Bên này bờ liểu anh trông qua
Say mơ vướng phải mùa hương ướp
Yêu cái môi hường chẳng nói ra

Độ ấy xuân về em lớn lên
Thấy anh em đã biết làm duyên
Yêu dấu lòng anh ôm hận riêng.

[doantuan]

Anh Điên
Hàn Mặc Tử
Anh nằm ngoài sự thực
Em ngồi trong chiêm bao
Cách nhau xa biết mấy
Nhớ thương quá thì saỏ?

Anh nuốt phứt hàng chữ
Anh cắn vỡ lời thơ
Anh cắn cắn cắn cắn
Hơi thở đứt làm tư!

[doantuan]

Ave Maria
Hàn Mặc Tử
Như song lộc triều nguyên: ơn phước cả,
Dâng cao dâng thần-nhạc sáng hơn trăng.
Thơm-tho bay cho đến cõi Thiênđdàng
Huyềnđiệu biến thành muôn kinh trọng-thể.
Và Tổng-lãnh Thiên-thần quỳ lạy Mẹ
Tung-hô câu đường-hạ ngớp châu sa.
Hương xông lên lời ca ngợi sum-hòa:
Trí miêuđuệ của muôn vì rất thánh.

Maria! Linh-hồn tôi ớn lạnh,

Run như run thần-tử thấy long-nhan,
Run như run hơi thở chạm tơ vàng...
Nhưng lòng vẫn thấm-nhuần ơn trìu-mến.

Lạy Bà là Đấng tinh tuyền thánh vẹn
Giàu nhânđdức, giàu muôn hộc từ-bi,
Cho tôi dâng lời cảm-tạ phò nguy
Cơn lâm-lụy vừa trải qua dưới thế.
Tôi cảmđdộng rưng-rưng hai dòng lệ:
Dòng thao-thao như bất-tuyệt của nguồn thơ.
Bút tôi reo như châu ngọc đền vua,
Trí tôi hớp bao nhiêu là khí-vị...
Và trong miệng ngậm câu ca huyền-bí,
Và trong tay nắm một vạn hào-quang...

Tôi no rồi ơn võ-lộ hòa chan.
Tấu lạy Bà, Bà rất nhiều phép lạ,
Ngọc Như-Ý vô-tri còn biết cả,
Huống chi tôi là Thánh-thể kết tinh
Tôi ưa nhìn Bắcđdẩu rạng bình minh,
Chiếu cùng hết khắp ba ngàn thế-giới...
Sáng nhiều quá cho thanh-âm vời-vợi,
Thơm dường bao cho miệng lưỡi khong-khen.
Hỡi Sứ-thần Thiên-Chúa Gabriel,
Khi người xuống truyền tin cho Thánh-nữ,
Người có nghe xôn-xao muôn tinh-tú,
Người có nghe náođdộng cả muôn trời?
Người có nghe thơ mầu nhiệm ra đời
Để ca-tụng, -- bằng hương hoa sáng-láng,
Bằng tràng hạt, bằng Sao Mai chiếu rạng,
Một đêm xuân là rất đỗi anh-linh?

Đây rồi! Đây rồi! Chuỗi ngọc vàng kinh.
Thơ cầu-nguyện là thơ quân-tử ý,
Trượng-phu lời là Tôngđdồ triết-lý,
Là Nguồn Trăng yêu-mến Nữ Đồng-Trinh

Là Nguồn Đau chầu lụy Nữ Đồng-Trinh.

Cho tôi thắp hai hàng cây bạch-lạp,
Khói nghiêm-trang sẽ dân lên tràn ngập
Cả Hàn-giang và màu sắc thiên-không,
Lút trí khôn và ám-ảnh hương lòng
Cho sốt-sắng, cho đe-mê nguyền-ước...

Tấu lạy Bà, lạy Bà đầy ơn-phước,
Cho tình tôi nguyên-vẹn tợ trăng rằm,
Thơ trong-trắng như một khối băng-tâm,
Luôn luôn reo trong hồn, trong mạch máu,
Cho vỡ-lở cả muôn ngàn tinhđdẩu,
Cho đê-mê âm-nhạc và thanh-hương,
Chim hay tên ngọc, đá biết tuổi vàng,
Lòng vua chúa cũng như lòng lê-thứ
Sẽ ngây-ngất bởi chưng thơ đầy ứ
Nguồn thiêng-liêng yêu-chung Mẹ Sầu-Bi
Phượng Trì! Phượng Trì! Phượng Trì! Phượng Trì!
Thơ tôi bay suốt một đời chưa thấu,
Hồn tôi bay đến bao giờ mới đậu
Trên triều-thiên ngời chói vạn hào-quang?

[doantuan]

Bắt chước
Hàn Mặc Tử
Để cho hoa gió thì thào
Để cho mây nước nôn nao
Quên câu thương nhớ rồi sao
Em ơi thế nghĩa là sao
Khi hương thơm kề lỗ miệng
Khi tình mới chạm vào nhau?
Em ơi thế nghĩa là sao?
Trăng đang nằm trên sóng cỏ
Cỏ đùa trăng đến bên ao
Trăng lại đẫm mình xuống nước
Trăng nước đều lặng nhìn nhau...
Đôi ta bắt chước thì sao?

[doantuan]

Bến Hàng Giang
Hàn Mặc Tử
Này đây lời ngọc song song
Xin dâng muôn sóng tơ đồng vơi vơi
Xin dâng này máu đang tươi
Này đây nước mắt giọng cười theo nhau

Mới hay phong vị nhiệm màu
Môi chưa nhấp cạn, mạch sầu đã tuôn
Ớ Địch ơi, lệ có nguồn
Hãy chia bớt nửa nỗi buồn sang tôi

Hôm nay trời lững lơ trời
Dòng sông ánh sáng sẽ trôi hoa vàng
Tôi ngồi ở bến Hàng Giang
Khóc thôi mây nước bàng hoàng suốt đêm.

[doantuan]

Bẽn Lẽn
Hàn Mặc Tử
Trăng nằm sóng soải trên cành liễu
Đợi gió đông về để lả lơi
Hoa lá ngây tình không muốn động
Lòng em hồi hộp, chị Hằng ơi.

Trong khóm vi vu rào rạt mãi
Tiếng lòng ai nói? Sao im đi?
Ô kìa, bóng nguyệt trần truồng tắm
Lộ cái khuôn vàng dưới đáy khe.

Vô tình để gió hôn lên má
Bẽn lẻn làm sao lúc nửa đêm
Em sợ lang quân em biết được
Nghi ngờ tới cái tiết trinh em.

[doantuan]

Biển hồn ta
Hàn Mặc Tử
Máu tim ta tuôn ra làm bể cả
Mà sóng lòng rồn rập như mây trôi
Sóng lòng ta tràn lan ngoài xứ lạ
Dâng cao lên, cao tột tới trên trời.

Ôi ta đã mửa ra từng búng huyết
Khi say sưa với lượn sóng triền miên
Khi nhận lấy trong thâm tâm cay nghiệt
Giọng hờn đau trăm vạn nỗi niềm riêng.

Ta muốn níu hồn ai đương hiển hiện
Trong lòng và đang tắm máu sông ta
Ta muốn vớt ai ra ngoài sóng điện
Để nhìn xem sắc mặt với làn da.

Ôi ngông cuồng! Ôi rồ dại, rồ dại!
Ta đi thuyền trên mặt nước lòng ta
Ôi ngông cuồng, ôi rồ dại, rồ dại
Ta cắm thuyền chính giữa vũng hồn ta.

[doantuan]

Buồn ở đây
Hàn Mặc Tử Rao rao gió thổi phương xa lại
Buồn đâu say ngấm áo xuân ai
Lay bay lời hát, ơ buồn lạ
E buồn trong mộng có đêm nay .

Nắng sao như nắng đời xưa ấy
Nắng vàng con mắt thấy duyên đâu
Muốn gởi thương về người cổ độ
Mà sao tình chẳng nói cho đau .

Chiều xưa khúc nhạc nóng ran lên
Không có ai đi để lỗi thuyền
Nguồn thơ ứa mãi hai hàng lệ
Tờ giấy hoa tiên cũng ướt mèm.

[doantuan]

Buồn Thu
Hàn Mặc Tử
Ấp úng không ra được nửa lời,
Tình thu bi thiết lắm thu õi!
Vội vàng cánh nhạn bay đi trớt.
Hiu hắt hõi may thoảng lại rồi...

Nằm gắng đã không thành mộng được,
Ngâm tràn cho đỡ lúc buồn thôi.
Ngàn trùng bóng liễu trông xanh ngắt,
Cảnh sắp về đông mắt đã või

[doantuan]

Con Trai như mấy cũ khoai
em mà đói bụng em nhai vào lòng

con trai như cá lòng tong
tối ngày bơi lội, long nhong xuốt ngày

Con Trai mặt mày đen sì
Ai mà đụng tới là xui cã ngày

Con Trai như cái mũi tên
Tối ngày đi thọc, lon ton ngoài đường

Con Trai như gác phố đường
Phường nào gái đẹp, trai theo đi đùa

Con Trai ai nấy cũng dzê
Em nào, em nấy không tha em nào
------------------------------------------
THƠ CHẾ
Trời sanh con gái trên đời,
Trời sanh con gái để đì con trai!
Trời sanh con gái dễ thương,
Một mình con gái bằng mười con trai!
Trời sanh con gái hay cười,
Để con trai thấy rụng rời con tim.
Trời sanh con gái mắt huyền,
Nhỏ giọt nước mắt chùng lòng con trai.
Trời sanh con gái nói dai,
Để còn thuyết phục con trai thua mình.
Trời sanh con gái thích đùa,
Phá con trai để tranh tài thấp cao.
Trời sanh con gái có duyên,
Một lần gặp gỡ đêm về thức thao!!!
Trời sanh con gái nói "hông",
Để con trai phải confuse suốt đời!!!
Trời sanh con gái thức khuya,
Làm con trai phải hàng ngày thức theo!!!
Trời sanh con gái hỏi nhiều,
Để con trai hết có đường quanh co.
Trời sanh con gái mắt to,
Để mà nhìn thấu con trai tận lòng...
Hàng ngày vẫn cứ cầu mong,
Trời sanh con gái, con trai công bằng..
T

[doantuan]

Hai sắc hoa Tigon
Một mùa thu trước, mỗi hoàng hôn
Nhặt cánh hoa rơi chẳng thấy buồn
Nhuộm ánh nắng tà qua mái tóc,
Tôi chờ người đến với yêu đương.

Người ấy thường hay ngắm lạnh lùng
Giải đường xa vút bóng chiều phong
Và phương trời thẳm mờ sương cát,
Tay vít dây hoa trắng chạnh lòng.



Người ấy thường hay ngắm lạnh lùng
Giải đường xa vút bóng chiều phong
Và phương trời thẳm mờ sương cát,
Tay vít dây hoa trắng cạnh lòng.

Người ấy thường hay vuốt tóc tôi,
Thở dài trong lúc thấy tôi vui,
Bảo rằng: "Hoa dáng như tim vỡ,
Anh sợ tình ta cũng thế thôi !"

Thuở đó nào tôi có hiểu gì
Cánh hoa tan tác của sinh ly,
Cho nên cười đáp: "Màu hoa trắng
Là chút lòng trong chẳng biến suy".

Ðâu biết lần đi một lỡ làng,
Dưới trời gian khổ chết yêu đương.
Người xa xăm quá ! Tôi buồn lắm,
Trong một ngày vui pháo nhuộm đường...

Từ đấy, thu rồi, thu lại thu,
Lòng tôi còn giá đến bao giờ?
Chồng tôi vẫn biết tôi thương nhớ...
Người ấy, cho nên vẫn hững hờ.

Tôi vẫn đi bên cạnh cuộc đời
Ái ân lạt lẽo của chồng tôi,
Mà từng thu chết, từng thu chết
Vẫn giấu trong tim bóng một người.

Buồn quá hôm nay xem tiểu thuyết
Thấy ai cũng ví cánh hoa xưa
Như hồng tựa trái tim tan vỡ
Và đỏ như màu máu thắm pha !

Tôi nhớ lời người đã bảo tôi
Một mùa thu trước rất xa xôi...
Ðến nay tôi hiểu thì tôi đã,
Làm lỡ tình duyên cũ mất rồi !

Tôi sợ chiều thu phớt nắng mờ,
Chiều thu, hoa đỏ rụng... Chiều thu
Gió về lạnh lẽo chân mây trắng,
Người ấy sang sông đứng ngóng đò.

Nếu biết rằng tôi đã lấy chồng
Trời ơi ! Người ấy có buồn không ?
Có thầm nghĩ tới loài hoa vỡ
Tựa trái tim phai, tựa máu hồng

[cogaibachkim_nc]

em cũng có bài thơ về hoa tigon nè anh tuấn nè post lên cho mọi người cùng đọc nhá

---------------------------
yêu anh nhiều anh có biết hay ko?
đêm trăn trở bên từng trang nhật ký
viết tên anh và thì thầm nỗi nhớ
kỷ niệm qua chua sót mối tình đầu

anh dã từng yêu em có phải thế ko anh
em cũng yêu anh = mối tình thứ 1
là mối tình đầu em trao anh trọn vẹn
trái tim mình anh có hiểu không anh

anh đã nói yêu em nhiều nhiều lắm
những lới yêu tha thiết đắm say
anh thường bảo em tôi khờ khạo quá
anh yêu em từ những nét vụng về
nét vui buồn trong sáng đến thơ ngây

có nhớ không anh sắc chiều và sắc tím
rụng đầy sân là những đóa tygon
em bảo rằng em thích màu hoa tím
tím thủy chung như màu máu con tim

anh bảo yêu em nên tặng màu hoa ấy
em ép váo mình bảo đó là trái tim
đến bây giờ thời gian đã qua
anh cũng ko còn là anh của ngày xưa nữa
trái tim anh ko còn thức vì em
trong đôi mắt anh:
em còn nghèo còn ngây thơ khờ khạo
không đc như những người con gái khác
là những đóa hồng nhung đào các cao sang
và em cũng biết mình là nhỏ bé
như nhũng bông hoa đồng nội hoang tàn
nên đâu giám mơ nhiều đâu giám ước cao sang
chỉ biết giữ cho mình những bông hoa màu tím
là máu tigon cạch trở mối tình đấu

[quangthanhxdsg]

[-O< Đóng góp cái
Có mấy bài "em" bạn ghi trong lưu bút ngày xưa

Giá như
Giá như em đừng đến thăm tôi
Chắc chiều nay tôi ko buồn đến thế
Khi em nói tình yêu là ko thể
Rồi ra về mặc tôi với cô đơn

Giá như tôi đừng biết thì hơn
Rằng trái tim em đã thuộc về kẻ khác
Rằng tôi đã vô tình đánh mất
Trái tim mình trong trái tim em

Thôi cũng đừng suy nghĩ gì thêm
Những giá như đều là ko thể
Dẫu biết trước tôi vẫn là như thế
Ko vay mượn tim ai lấp khoảng trống tim mình

------------------------------------------
>:/ Tại hạ có bài thơ tâm đắc,ắt sẽ giúp ích về kinh nghiêm trong cuộc sống
Nay post lên để đồng đạo đc tham khảo

:read: Hàn Tín

So tam kiệt, ai bằng Hàn Tín (1)
Một tay thu muôn dặm nước non
Những ngờ rằng khoán thiết thư son (2)
Thái sơn như lệ Hoàng hà như đái
Hạp tảo Ngũ hồ song Phạm Lãi
Khước lưu tam kiệt độc Trương Lương (3)
Đau đớn thay điểu tận cung tàng (4)
Đầm Vân mộng phải mắc mưu con trẻ
Nếu biết chữ khả hành khả chỉ (5)
Thời Ngũ hồ một lá cho xong
Làm chi lúng túng trong vòng
Nguyễn Công Trứ

Dịch Nghĩa
(1) Tam Kiệt là Tiêu Hà, Hàn Tín, Trương Lương.
(2) Khoán thiết thư son: Hán Cao Tổ lập cái khoán bằng sắt, tạc chữ son cam kết phong đất cho các công thần dẫu cho Thái Sơn mòn như đá mài, Hoàng hà cạn chỉ bằng dải lưng.
(3) Hai câu này có nghĩa là: sao chẳng sớm đến Ngũ hồ để thành hai Phạm Lãi, khiến trong tam kiệt chỉ còn có một Trương Lương (là biết bỏ đi thôi).
(4) Chim hết thì cung cất đi.
(5) Khả hành khả chỉ: Nên làm nên thôi.

[1stPrO]

lạy chúa toàn thấy thơ cha doantuan , xin chao danh hiệu vua sipam bấy lâu nay do tôi nắm giữ cho anh , với thành tich vượt trội và 1 đẳng cấp sipam pro có bài bản . mời anh nhận cup

[HoangHiep12C6]

=))=))=)) doantuan sẽ chuẩn bị nhường cúp lại cho ngayxua thôi . Lão Long về rồi mà

[quangthanhxdsg]

[-O< Cái cup này chắc hấp dẫn lắm đây nên memb trong thiên hạ mới thi nhau phấn đấu đoạt cup
Có khi trẫm đây cũng nên tham gia ko mọi người lại nói là xa lánh quần chúng...Khổ

[1stPrO]

=)) =)) thì bác và chú Hiệp cũng đang than gia đấy thôi , nói chuyện trong này là sipam rồi :)) , nói nhỏ thôi ko tên Pisces nó nghe thấy nó tung thẻ đỏ thẻ vàng đấy , tên này ác ôn nông thôn lắm >:)

[HoangHiep12C6]

Ặc ặc . Oan cho em quá . Em nào dám tranh cup với các tiền bối .

[1stPrO]

thôi tre già măng mọc có gì lạ đâu ha ha , nhận đi để anh còn đi quy ẩn giang hồ chứ , chiếc Cup này anh tam huyết lắm đấy giữ cẩn thận nha :))

[thang_bom]

[-( [-( [-( Oài oài!!!!!!!!!!!!!
Buồn ngủ wa bà con ơi!
văn thơ cuộc sống thì bác cứ vào maihoatrang.com/cothivietnam có mà đại lý bác ah`
Em ngại viết nên khuyên bác vào đó mà tìm[-(

[cogaibachkim_nc]

nói như anh bờm ấy nếu ngại viết thì vào wed mà đọc . mọi người cọp ra đây để cho các lãng khách thấy cái hay của nó chứ ? phải không anh tuấn ? trong này thấy có mỗi anh là chăm chỉ cọp bài nhứt hihihihi:))=))

[hanvanhuynh]

Văn thơ hoành tá tràng quá. Đúng là không hổ danh "đất lành sinh nhân kiệt". Mr Đào Duy Từ chắc cũng mỉm cười nơi chín suối. Văn chương không làm chúng ta no dạ dày, nhưng khiến ta say. Mà đôi khi say rồi, làm ta quên đi nhiều sầu muộn. Giống như vị đậm đà của Bia Halida. Thanh Hóa vô địch. Mộng nhà nghèo lên ngôi V-league.:read:

[bức tường]

Đọc 'Gió lẻ' nhớ Jean Paul Sartre và Albert Camus



Vấn đề của "Gió lẻ" là ở chỗ, không mất quá nhiều thời gian và không cần quá tinh tế, người ta cũng sẽ thấy ngay dấu vết của Jean Paul Sartre và Albert Camus ở tác phẩm này. Đáng tiếc đó không phải là sự hấp thụ ánh sáng mà là núp bóng hai cây đại thụ.

1. “Cái hay thì không lạ và cái lạ thì không hay”

Sẽ rất buồn nếu một nhà văn nghe điều lạ và hay trong văn học theo kiểu: Cái hay thì không lạ và cái lạ thì không hay. Hành trình nghệ thuật là hành trình đi tìm cái mới và khẳng định cái riêng.

Nhưng không thể không có sự ảnh hưởng. Trong xu thế toàn cầu, càng ngày thế giới càng “phẳng” đi, sự giao lưu văn hóa, văn học càng diễn ra mạnh mẽ và chủ động. Những tác giả, tác phẩm lớn bao giờ cũng có sức lan tỏa. Châu tuần xung quanh một vì sao sáng là rất nhiều các vì sao bé hơn hấp thụ từ ánh sáng ấy và bắt đầu tỏa rạng cho riêng mình. Nhưng vấn đề của Gió lẻ chính là ở chỗ, không mất quá nhiều thời gian và không cần quá tinh tế, người ta cũng sẽ thấy ngay dấu vết của Jean Paul Sartre và Albert Camus ở tác phẩm này. Đáng tiếc đó không phải là sự hấp thụ ánh sáng mà là núp bóng hai cây đại thụ. Dường như sau Cánh đồng bất tận, Nguyễn Ngọc Tư đã chu du trên cõi phù phiếm bằng trò chơi của ngôn từ.

Jean Paul Sartre khơi nguồn cho yêu cầu con người phải thành thật với chính mình và buộc chúng ta phải chấp nhận một tất yếu tồn tại của loài người không vì một lý do gì cả. Sau Sartre, Albert Camus tiếp tục phát triển con đường của sự phi lý, “suy tính” (chữ dùng của Henri Jeanson trên tờ Les Temps modernes của Sartre) sự nổi loạn bản năng. Hai đại thụ trong dòng văn học hiện sinh ấy cho đến nay vẫn tỏa bóng rất rộng đến các nền văn học trên thế giới và trong đó có nền văn học Việt Nam hiện đại. Sự ảnh hưởng đó có thể thấy rõ ở những cây bút trẻ (và đã có tên tuổi) như Phạm Thị Hoài, Nguyễn Thị Thu Huệ, Y Ban, Thuận, Nguyễn Đình Tú, Vi Thùy Linh… và ở rất nhiều cây bút trẻ (hoặc không trẻ) chưa định hình. Những đặc điểm của một xã hội hiện đại (hay hậu hiện đại?) Việt Nam đã phù hợp ít nhiều để tiếp nhận tư tưởng triết học hiện sinh.
Bìa tập truyện 'Gió lẻ'.
Bìa tập truyện "Gió lẻ".

Và Nguyễn Ngọc Tư cũng không nằm ngoài quy luật đó.

Ngay từ những tác phẩm nằm trong tập truyện Cánh đồng bất tận Nguyễn Ngọc Tư đã thể hiện một cái nhìn phi lý tính về cuộc sống và con người, bắt đầu tìm hiểu về bản năng của con người. Nhưng ở Gió lẻ cô đã (cố gắng) đi xa hơn trên cánh đồng phù phiếm và bất tận của cõi con người.

Tuy nhiên, hình như chưa có độ chín của tư tưởng ở tác phẩm này. Ở Gió lẻ, “chất hiện sinh” mà nhà văn chuyển tải không thuyết phục. Tư tưởng chưa có độ “chín” thì những dụng công nghệ thuật chỉ là những con chữ còn “xanh” mà thôi.

2. Chi tiết buồn nôn trong hai tác phẩm Buồn nôn và Gió lẻ

Gió lẻ gợi người đọc nhớ ngay đến Buồn nôn trước hết bởi chi tiết cô gái (nhân vật chính trong truyện) cứ buồn nôn khi nghe những tiếng nói không thành thật của bọn đàn ông được lặp đi lặp lại nhiều lần. Mở đầu tác phẩm: “Em luôn có cảm giác mình nôn ra máu. Cứ sau mỗi trận nôn, người em rã ra, kiệt sức, không nghe tiếng tiếng máu chảy, tim thì cứ co bóp khan. Em thấy mình rất gần bờ chết, chỉ cách một gót chân thôi, em sẽ rơi vào dòng nước đen ngòm, rồi thì chìm xuống, mãi mãi. Hôm gặp lại cha, từ trường quay của chương trình "Giã từ lưu lạc", cha đưa em ghé qua nhà bác sĩ Lanh. Ông lật đật khám soi với đầy đủ những xét nghiệm quan trọng. Ông hỏi em nôn gì khi nãy, cha cười héo hắt, nhắc lại một bãi nôn khoai lang chua ngoét trước mặt bao nhiêu khách mời” (Gió lẻ). Và kết thúc là “Trong cơn nôn đắng đót, em ngã người giằng tay anh Tìm Nội và kiệt sức níu chiếc xe trôi nghiêng về phía mình, phía không ông, không ánh sáng. Thấy mình thực sự trôi, bồng bềnh và mộng mị trong một không gian tối dần, tối dần và rồi, bóng tối vô tận” (Gió lẻ). Nhân vật “em” sống trong những cơn nôn triền miên như là sự phản kháng với những gì không thành thật của những câu chuyện tán tỉnh, đực cái, chuyện “nhơn đạo”. Và “em” chỉ còn lại trạng thái buồn nôn, và hành động nôn sau khi thoát ra khỏi những gì được đại diện cho con người như: ý thức, ngôn ngữ (“em” dường như mất khả năng nói và khi nói thì ngôn ngữ của “em” là ngôn ngữ của loài chim đại loại như: "có mắc rảnh không?" hay "nút áo rời kìa")… thậm chí cả cảm xúc về nhục thể cũng đánh mất.

“Em” hoàn toàn trống rỗng, cơn buồn nôn và những trận nôn là duy nhất định hình nên em rằng đó là thái độ phản kháng - một cách không ý thức - của “em” đối với những gì giả dối của con người. Xâu chuỗi những sự kiện mơ hồ rời rạc, việc mẹ “em” tự tử, cha “em” nói dối, đàn ông lừa “em”… có thể dựng nên một giả định đầy tính giai thoại về “em”: một cô gái với vết thương tâm lý sâu, đánh mất những xúc cảm người và còn lại hành động bản năng duy nhất là nôn. Có lẽ tác giả không có ý lý giải sự nôn của “em”, nhưng câu chuyện cứ dẫn dụ như vậy và đến khi kết thúc người đọc phát hiện ra một nghịch lý. Không có cái phi lý, em buồn nôn rất có lý (khi nhìn lại “tiểu sử” của em). Điều này lại mâu thuẫn với tất cả những gì phi lý trong truyện như: chuyến đi, các nhân vật, những cái tên mang tính phản đề…

Nhớ lại Buồn nôn của Jean Paul Sartre, nhân vật cũng luôn luôn buồn nôn như một thái độ phản kháng những gì thuộc về lý tính cứng nhắc siêu hình. Roquetin (nhân vật chính), đang đi trên con đường khám phá ra lý do tồn tại của con người là… không có lý do gì hết. Con người là một hiện thực ngẫu nhiên (contingent), không nhất thiết, không có lý do tồn tại. Khái niệm contingence vừa có nghĩa tất yếu vừa có nghĩa không có ý nghĩa, giá trị. Đó là một sự tồn tại tự nhiên, ngẫu nhiên, không vì một Đấng nào và tự nó không có giá trị gì gì cả. Và con đường của Buồn nôn đi từ nhân vật trốn chạy sự thật đó bằng những thứ ứng xử không trung thực như Tình Yêu khoảnh khắc đến việc chấp nhận sự thật, chấp nhận đối diện với chính mình. Trên chặng đường tìm kiếm, tự dối mình của nhân vật, những cơn buồn nôn vẫn tồn tại. Buồn nôn như là một biểu tượng về bản năng, về sự phi lý của việc con người tồn tại bằng một lý do nào. Bản thân những cơn buồn nôn đó tự nó không có lý do, không lý giải bằng một tầng chìm ký ức nào. Tiểu thuyết kết thúc với hình ảnh một Roquetin nghe một khúc nhạc, đột nhiên hiểu rằng nghệ thuật là điều tất yếu duy nhất của con người. Trong một điệp khúc, những nốt nhạc nối đuôi nhau một cách tất yếu, nốt trước đã thế, nốt sau phải vậy. Sự tất yếu ấy do con người tạo ra để thể hiện chính mình.

3. Chuyến đi vô nghĩa trên chiếc xe Landu, cái chết bằng một tai nạn tự lao xuống vực và bóng dáng Albert Camus

Ngày 4/1/1960, tại Petit-Villeblevin vùng Yonne, Albert Camus - kẻ nổi loạn, mất trong một tai nạn giao thông. Trên chiếc xe Facel Véga khi đó còn có một người bạn của ông Michel Gallimard và người cháu Gaston.

Tác phẩm Nơi lưu đày và vương quốc là một tập truyện ngắn, tuy không được đánh giá cao như hai tác phẩm Dịch hạch và Kẻ xa lạ nhưng tập truyện này thể hiện tản mác những tư tưởng hiện sinh của nhà văn. Ở tác phẩm này, Camus đã cho các nhân vật đi một cách vô nghĩa, các cuộc hành trình để đi tìm kiếm mình. Các nhân vật đi đến phía Nam Algiéri, qua cao nguyên đá và sa mạc cát, khám phá ra “nơi trời đất hòa lẫn với nhau thành một đường dài tinh khiết” (Người đàn bà ngoại tình), tìm đến thị trấn Taghasa “bằng muối, dưới cái lòng chảo lớn chứa đầy hơi nóng trắng bạch” (Kẻ phản bội hay một linh hồn bối rối). Ở Gió lẻ hình tượng “em” , gã lái xe, ông Tìm Nội và cả chiếc xe nữa lang thang không mục đích mang bóng dáng của tập truyện Nơi lưu đày và vương quốc rất rõ và khi kết thúc truyện cô gái lao mình xuống vực như là sự phản quang của hình ảnh Camus khi ông mất trong một tai nạn giao thông.

Nhưng nếu như các cuộc hành trình vô nghĩa của Nơi lưu đày và vương quốc là những chuyến đi không ràng buộc, không mục đích, sự tìm kiếm không chủ đích thì ở Gió lẻ chuyến đi như một sự ràng buộc. Và sự ngẫu nhiên đầy sắp đặt của chuyến đi cũng hoàn toàn không phù hợp. Tự dưng có một chiếc xe, tự dưng có hai con người cũng đơn độc (trong đó có một người cũng có vẻ “hiện sinh” như “em”), tự dưng “em” không chịu xuống xe nên họ phải làm một cuộc hành trình theo em… Rất nhiều cái tự dưng ngẫu nhiên quá như một sự sắp xếp khiên cưỡng hơi rõ ràng của tác giả.

Ông Tìm Nội thì đi tìm nội. Cũng có nghĩa là tìm “hạnh phúc khi rầy rà, cái cảm giác được che chở chăm sóc cho ai đó đã mất từ khi bà nội bỏ đi” (Gió lẻ).

Gã lái xe không đi tìm gì cả, gã chỉ lái xe mà thôi.

“Em” đi tìm những cảm xúc đã mất, tìm yêu thương thật thà.

Vậy tại sao khi em khôi phục lại ngôn ngữ - một dấu hiệu của loài người dẫu “em” có nói giống như chim đi nữa, tại sao khi “em” tìm thấy chút yêu thương thật thà, chia sẻ thật thà, hiểu “em” thật thà (như Dự - ông Tìm Nội, hạnh phúc khi rầy la “em”, khi hiểu ngôn ngữ vụng về của “em”; như gã lái xe - ông Buồn, chia sẻ bằng “nhịp thở sâu và tối” (Gió lẻ)…) và khi em tìm lại cảm xúc của mình “mọi thứ đã lắng lại, và dần một êm đềm, em nhìn gương mặt lóe lên theo đốm lửa trên môi ông, cho đến khi mỏi mê, em gấp mình lại thành ba khúc, như trên chiếc Landu, và ngủ. Khi khép mắt vẫn là đốm lửa lập lòe” (Gió lẻ)… thì em lại cho xe lao xuống vực một cách vô lý như thế?

Câu chuyện kết thúc đen tối và ảm đạm. Và trên hết đó là Nguyễn Ngọc Tư đã mâu thuẫn với chính mình. Hiện sinh (nếu có) trong truyện thật nửa vời. Và gần như nó mang tính luận đề để lý giải cho tư tưởng hiện sinh theo cách hiểu của nhà văn.

Jean Paul Sartre không nói gì về chủ nghĩa hiện sinh và ông cũng phản ứng với cụm từ này. Điều ông muốn nói là: Chủ nghĩa hiện sinh là chủ nghĩa nhân đạo (L’Existentialisme est un humanisme, 1946), tiểu luận [Existentialism is a humanism]. Con người ý thức về sự phi lý của tồn tại, về việc tự mình không có giá trị vì thế con người tự sáng tạo ra mình. Và cõi phi lý của Camus không phải là tước bỏ sự sống một cách khiên cưỡng, phi lý nhưng không phải vô mục đích vô ý nghĩa.

Nói như Bùi Giáng thì cõi phi lý của Sartre, Camus chính là Diệu Hữu Chân Không, là Sương Tỳ Hải, còn cõi phi lý của Nguyễn Ngọc Tư ở tác phẩm này là Hư Vô.

4. Tìm câu trả lời cho những khập khiễng của “Gió lẻ”

Người đọc nhận thấy rất rõ ở Gió lẻ Nguyễn Ngọc Tư có ý thức rời bỏ những kiểu kể chuyện cũ ý thức đi xa trên con đường phi lý.

Sự vô lý nằm ở nội dung tư tưởng câu chuyện. Nội dung câu chuyện là… không có nội dung gì. Cõi phi lý mà Nguyễn Ngọc Tư chuyển tải qua tác phẩm hoàn toàn vô lý và mù mờ.

Nhưng với thủ pháp nghệ thuật, Nguyễn Ngọc Tư đã dụng công rất nhiều. Thủ pháp dòng ý thức, nhân vật không tên, xây dựng những biểu tượng những phản đề, di chuyển điểm nhìn trần thuật và đôi khi có những câu văn thật tuyệt vời, những con chữ đầy ám dụ… Nếu so với Cánh đồng bất tận sự dụng công này là một bước tiến. Nhưng tiếc thay nó thiếu một sự xâu chuỗi. Bởi lẽ hiện sinh trong Gió lẻ là “hiện sinh nửa vời” (xin phép được gọi như thế vì đã nửa vời thì không gọi là hiện sinh nhưng tạm thời người viết không biết dùng từ gì).

Và vì thế những biểu tượng vốn quen thuộc của văn học hiện sinh như buồn nôn, những cuộc hành trình, chiếc xe tự đến đứng trong tác phẩm này trở nên khập khiễng. Cái áo hình thức quá lớn so với nội dung tư tưởng.

Gió lẻ không thuyết phục người đọc. Dường như nó là một bước lùi so với Cánh đồng bất tận và cũng như một phản đề của tác phẩm ấy. Nó chỉ là một trò chơi chữ của tiểu thuyết hiện đại.

Đọc Gió lẻ nhớ J. P. Sartre và Camus, tôi đang làm một việc hết sức ngu ngốc là chứng minh rằng Nguyễn Ngọc Tư hiện tại nhỏ bé quá so với hai người vĩ đại kia ư? Đó là một việc không cần phải mất nhiều chữ đến thế. Và tất nhiên cũng không hoàn toàn gây sốc bằng cách “đánh” một nhà văn có tên tuổi đương đại để được chú ý. Và cũng không phủ nhận tài năng của nhà văn. Một bước lùi có thể dừng lại, cũng có thể để chuẩn bị cho một sự vượt ngưỡng hay đơn giản đôi khi có những tác phẩm như quả chín ép. Sự độ lượng của nghiệp văn chính là ở việc có thể tin vào tài năng bằng một tác phẩm vĩ đại, nhưng lại không thể phủ nhận một nhà văn bằng một tác phẩm có “sạn”. Đó là tôi vin vào một hiện tượng để hiểu một điều lớn hơn rằng, ý thức đổi mới của mỗi nhà văn, dụng công nghệ thuật là đáng quý, sự ảnh hưởng tư tưởng là cần thiết nhưng chưa đủ để có một sáng tác hay. Trước con chữ nhà văn phải đối diện với chính mình, mọi sự tiếp thu ảnh hưởng phải được “tiêu hóa” nhuần nhị. Tất nhiên điều này phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố bên ngoài như môi trường xã hội, kinh nghiệm cá nhân... (Ví dụ như: sự khác biệt của xã hội Việt Nam đối với xã hội Pháp lúc bấy giờ, sự trải nghiệm của nhà văn chưa đủ để đưa ra một kết luận....). Đã có nhiều tác phẩm văn học Việt Nam thành công với yếu tố hiện sinh như các tác phẩm của Thuận, Phạm Thị Hoài… Rõ ràng không khó để thấy môi trường đô thị phù hợp với việc tiếp nhận tư tưởng hiện sinh. Còn ở Nguyễn Ngọc Tư nếu sự mộc mạc của Cánh đồng bất tận có thể lý giải bằng môi trường mà nhà văn sinh sống thì sự khập khiễng của Gió lẻ cũng xuất phát từ môi trường văn hoá của nhà văn. “Chất đô thị” có lẽ chưa thấm đẫm vì thế câu chuyện như là một cố gắng trên đoạn giữa con đường. Phải sống và cảm nhận đúng nghĩa hiện sinh trên cơ sở một môi trường đẩy con người xa dần bản thể, môi trường dồn ép cực độ của bản năng thì “chất hiện sinh” đó mới chín muồi. Nếu không dù ý thức đến đâu, dù dụng công ngôn ngữ đến đâu thì đó cũng chỉ là trò phù phiếm của nghệ thuật ngôn từ, và tác phẩm chỉ là một thứ luận đề mà thôi.

****

[LANG DU]

Đọc 'Gió lẻ' nhớ Jean Paul Sartre và Albert Camus
- bài viết này của tác giả Đoàn Thị Cảnh đăng trên evan
http://evan.vnexpress.net/News/phe-binh/phe-binh/2009/01/3B9AE2AF/
bức tường nên ghi rõ "Nguồn" khi post bài nhé!